Từ trăn trở đến say sưa hành động

Ấn tượng đầu tiên khi tiếp xúc với cụ Đào Quang Huy là sự nhanh nhẹn, hoạt bát, phúc hậu và cháy bỏng nhiệt huyết, mặc dù đã bước sang tuổi 90. Ở tuổi xưa nay hiếm, thay vì nghỉ ngơi, dưỡng già, Cụ Đào Quang Huy vẫn say mê cống hiến và và lan tỏa văn hóa đọc với mong muốn mang sách đến gần hơn với đông đảo người dân trong và ngoài xã.

Cụ Đào Quang Huy làm thủ tục cho học sinh mượn sách tại Thư viện cộng đồng xã Song Khê

Vào năm 2012, thôn Song Khê 1 (xã Song Khê, thành phố Bắc Giang) thành lập câu lạc bộ dành cho những người trung và cao tuổi, địa điểm sinh hoạt được đặt tại dãy nhà cấp 4, ngay sát cạnh nhà cụ Huy. Thời điểm đó, cụ Huy nhận nhiệm vụ trông coi phòng thư viện tại đây, lúc đó cụ đã 80 tuổi. Sau đó, UBND xã Song Khê có quyết định thành lập Thư viện cộng đồng xã Song Khê. Cụ Huy tình nguyện làm đơn xin được làm thủ thư trước sự ngạc nhiên của mọi người.

“Tại sao lớn tuổi vậy mà cụ lại tình nguyện nhận nhiệm vụ “con mọn” này mà không dành thời gian an nghỉ tuổi già, quây quần bên con cháu”? Cụ Huy tâm sự: “Thời điểm đó, bản thân tôi nhận thấy việc đọc sách báo của người dân và các cháu thiếu nhi chưa được quan tâm, văn hóa đọc không chú trọng đúng mực. Lo lắng hơn là nhiều thanh thiếu niên trong xã không ham học, chỉ chăm chú chơi game online mà không dành thời gian trau dồi kiến thức, tu dưỡng tâm hồn. Tôi thiết nghĩ mình phải làm gì đó để khơi dậy văn hóa đọc cho mọi người và quyết định đảm nhận công việc này”.

Tuy có thư viện song số lượng đầu sách rất ít, không thu hút độc giả. Với chiếc xe đạp cũ, cụ Huy đã rong ruổi khắp nơi tìm mua sách báo cũ. “Tôi thường đến các điểm thu mua phế liệu trên thành phố để tìm sách. Trẻ em thành phố có điều kiện mua nhiều sách, truyện để đọc, cũ thì chúng bán cho cửa hàng phế liệu. Thấy tôi già vẫn ham tìm sách, đọc sách, nhiều người bán rẻ theo cân, thậm chí biếu hàng trăm quyển.”- Cụ Huy vui vẻ chia sẻ.

Ngoài ra, để làm phong phú số lượng đầu sách cũng như xây dựng cơ sở vật chất cho thư viện, cụ Huy còn vận động các cơ quan, doanh nghiệp trong và ngoài xã, đặc biệt là những thầy cô giáo đã nghỉ hưu, Thư viện tỉnh ủng hộ, hỗ trợ bàn ghế, giá để sách báo. Đáng quý hơn, cụ đã sử dụng một phần nguồn tiền lương hưu ít ỏi của mình để mua một số dụng cụ cần thiết phục vụ thư viện, bổ sung thêm đầu sách.

Hiện nay, sách trong thư viện của cụ Huy rất phong phú, đa dạng với nhiều thể loại, lĩnh vực; trong đó có nhiều cuốn sách được trang bị theo Đề án sách xã, phường, thị trấn; các sách chính trị, văn hóa- xã hội, tôn giáo, sức khỏe; sách tham khảo dành cho học sinh; sách và các ấn phẩm dành cho thiếu niên, nhi đồng... đặc biệt là sách dành cho người khiếm thị. Thư viện thường xuyên đón những độc giả đặc biệt là những người khiếm thị đến đọc tại chỗ hoặc mượn sách về nhà đọc; từ đó giúp họ có thêm tri thức, thêm lạc quan, yêu đời, từ đó thấy cuộc sống tươi đẹp, ý nghĩa hơn.

Các độc giả khiếm thị đọc sách tại Thư viện cộng đồng xã Song Khê do cụ Đào Quang Huy sưu tầm.

“Còn khỏe ngày nào, tôi còn muốn cống hiến thêm ngày đó”

Song song với việc lặn lội sưu tầm, vận động các tổ chức, cá nhân ủng hộ sách cho Thư viện xã; cụ Đào Quang Huy luôn trăn trở làm thế nào để phát triển độc giả cho Thư viện của mình; làm thế nào để đưa sách đến với bạn đọc trong và ngoài xã.

“Có sách rồi, nhưng làm sao có nhiều độc giả mới quan trọng. Thư viện chỉ thực sự phát huy giá trị khi đến được với người đọc. Sách nằm yên trên giá cũng không khác gì giấy vụn”- Cụ Huy chia sẻ.

Nghĩ là làm, cụ Huy lại đạp xe đến các nhà trường trong xã nhờ hiệu trưởng, thầy cô giới thiệu cho học sinh đến thư viện đọc sách, mượn sách miễn phí. Ban đầu, thấy học sinh cũng không mấy mặn mà, ít đến. Không nản chí, cụ tiếp tục tìm đạp xe đến trường, xin vào từng lớp học để động viên các cháu đến thư viện. Các cháu đến thư viện lại rủ thêm các bạn khác, dần dần, Thư viện cộng đồng xã Song Khê đã trở thành điểm đến quen thuộc của các cháu học sinh những lúc rảnh rỗi.

Lượng độc giả thường xuyên của Thư viện không chỉ có các cháu học sinh trong xã và các xã lân cận mà còn có rất nhiều người đọc trung thành là bà con trong xã, thậm chí có cả những công nhân thuê trọ tại các khu công nghiệp trên địa bàn. Kể từ khi được thành lập, Thư viện đã đón hàng nghìn độc giả đến đọc và mượn sách.

Thư viện cộng đồng được cụ Huy tỉ mỉ bố trí rất khoa học, ngăn nắp. Đối với những loại sách dùng trong nhà trường như sách giáo khoa, sách ôn thi, cụ Huy thường tặng cho những học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Những năm qua thư viện xã Song Khê đã cung cấp cho thư viện trường Tiểu học và THCS của xã trên 500 đầu sách.

Lịch mở cửa thư viện từ 7h30-17h vào ngày thứ Ba, thứ Năm và Chủ nhật hàng tuần, phục vụ bạn đọc tại chỗ và mượn về. Vào thời điểm khác, nếu có ai có nhu cầu, chỉ cần gọi cổng hay gọi điện, cụ cũng sẵn sàng phục vụ. Nhiều cụ già trong xóm sức yếu, không đến được thư viện, cụ đạp xe mang sách đến tận nơi. Cụ Huy tâm sự, có những hôm nhà tổ chức tiệc liên hoan, con cháu sum họp, đang ăn cơm, có độc giả muốn mượn sách, cụ sẵn sàng bỏ bát để ra mở cửa dù không phải là ngày thư viện mở cửa. Nhiều hôm thời tiết thay đổi, người mỏi mệt song cụ vẫn chống gậy ra thư viện để phục vụ bạn đọc dù người thân trong gia đình khuyên ngăn. 

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ vì văn hóa đọc, cụ Đào Quang Huy được các cháu học sinh, phụ huynh, bà con nhân dân yêu quý, kính trọng và hết lòng cổ vũ, ủng hộ. Cụ đã nhiều lần được nhận giấy khen, bằng khen của tỉnh, của Trung ương như: Ban Tuyên giáo Trung ương; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Chủ tịch UBND Bắc Giang; Thành phố Bắc Giang... Tại Hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện Ngày sách Việt Nam 18/4/2019 diễn ra tại Hà Nội, cụ Đào Quang Huy vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tuyên dương và tặng Bằng khen vì có những đóng góp tích cực trong việc xây dựng thư viện cộng đồng và lan tỏa văn hóa đọc trong nhân dân.

Còn khỏe ngày nào, tôi nguyện làm thủ thư để phục vụ nhân dân, để cống hiến cho văn hóa đọc thêm ngày đó. Trong thời gian tới, cá nhân tôi tiếp tục đi vận động ủng hộ và đề nghị các cấp chính quyền bổ sung thêm các loại sách mới, tiếp tục quan tâm đầu tư cơ sở vật chất để phục vụ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu bạn đọc, góp phần phát triển văn hóa đọc của địa phương- Cụ Huy chia sẻ về dự định sắp tới.

                                                        Hoàng Chung